به نقل از «همشهری آنلاین»

گورستانی در ایران که شیرها از آن نگهبانی می کنند

تاریخ انتشار: ۲۵ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۴۷۵۳۷۳

به گزارش همشهری آنلاین، در گورستان کهباد (شهسوار) بختیاری‌ها می‌توان حدود ۸۰ نمونه از شیر سنگی‌ها را دید. این شیرها از قدرت و وجهه اجتماعی صاحب گور خبر می‌دهند. هنگامی‌که وارد قبرستان تاریخی و باستانی کهباد در شهسوار ایذه می‌شوید، با انبوهی از شیرهای سنگی یا به قول بختیاری‌ها «برد سنگی» تاریخی روبه‌رو می‌شوید که در کنار یا روی قبرها خودنمایی می‌کنند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

نمونه شیرهای سنگی لرستان را می‌توان در همدان، فارس، خوزستان، ایذه، لالی، اندیکا، مسجد سلیمان و شوشتر هم دید. به گفته کارشناسان میراث فرهنگی، این شیرها احتمالا به دوران مادها مربوط می‌شوند.

درباره اینکه چرا گذشتگان این شیرهای سنگی را که ساختنشان آسان هم نبوده، تراشیده‌اند، نقل قول‌های متفاوتی وجود دارد. خیلی‌ها اعتقاد دارند که شیرهای سنگی‌ نماد افراد قدرتمند و باصلابت هستند. برای همین به نشانه قدرتمند بودن فرد متوفا، بعد از مرگشان روی مزارشان شیر سنگی گذاشته‌اند.

یک عده دیگر هم بر این باورند که شیر سنگی مختص افراد قدرتمند نبوده و روی قبر افرادی که در میان مردم روستا یا شهرشان وجهه خوبی داشته و مورد محبت و علاقه مردم بوده، کار گذاشته می‌شد. اما به قول مجتبی گهستونی - دبیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی خوزستان - مهم‌ترین دلیل وجود شیرهای سنگی بر سر مزارها قدرتمند بودن صاحب قبر است؛ «این افراد دارای درجات مختلفی از نظر مقام و منصب اجتماعی در میان مردم بودند، افرادی که به طور مشخص قدرتمند تلقی می‌شدند و بعد از مرگ، شیرهای سنگی روی قبرهایشان قرار می‌گرفت. یکی از این افراد ایلخان بوده؛ یعنی کسی که می‌توانسته ایلش را هدایت کند و بر افرادش مسلط باشد. ایلخان فردی بوده که با قدرت خود، افراد قبیله‌اش را رهبری و اختلافات و مشکلات میان مردم را حل می‌کرده است.»

شیرهای سنگی معمولا از جنس سنگ‌هایی هستند که در نزدیکی گورستان‌ها وجود دارند. البته تراشیدن سنگ و درآوردن شمایل یک شیر از آن، کار اصلا راحتی نبوده و نیست. اگر با دقت به شیرها نگاه کنید، می‌بینید که همه‌شان به یک شکل نیستند و روی بعضی از آنها کار بیشتری شده. دست‌های جلویی بعضی از شیرها نسبت به پاهای عقبی‌شان بلندتر است و کمرشان انحنا و خمیدگی بیشتری نسبت به بقیه شیرهای سنگی ساخته شده دارد.

   شیرهای سنگی در قبرستان کهباد از دلیری وجهه اجتماعی صاحب گور حکایت می‌کند

این اشیا و نوشته‌هایی که روی سنگ حک شده، شناسنامه فرد تلقی شده و بازدیدکننده با دیدن آنها، تا حدودی با صاحب قبر آشنا می‌شود؛ مثلا اگر نقش ترکه روی قبر باشد، نشانگر این است که آن فرد اسب سوار بوده یا اگر شانه‌ای روی قبر نقش بسته شده باشد، نشان می‌دهد که صاحب گور زیبارو بوده است.

علاوه بر این اشکال، اشعاری با مضامین پهلوانی و حماسی هم روی سنگ گورها دیده می‌شود. نکته جالب دیگری که هنگام بازدید از قبرستان شیرهای سنگی ممکن است نظرتان را جلب کند، این است که بعضی از این شیرهای سنگی روی سنگ قبر قرار گرفته‌اند اما برخی دیگر کنار آن؛ «به نظر می‌آید آن زمان اعتقاد بر این بود که قرار دادن شیرهای سنگی به دلیل وزن بسیار بالایی که دارند، ممکن است به سنگ قبر فرد متوفا فشار وارد کند. برای همین بعضی‌ها شیر را کنار قبر قرار می‌دادند.»

 میان شیرهای سنگی و مقبره‌ها را که جست‌وجو کنید، قبرهای مردان و زنانی را می‌بینید که اقوامشان به خاطر صلابت و استواری‌شان بر بالای مزار آنها شیر سنگی گذاشته‌اند؛ مثلا در ایل بختیاری بانویی بوده به نام بی‌بی مریم فرمانفرمائیان که صلابت و استواری ویژه‌ای داشته و به همین دلیل یکی از معدود بانوانی است که روی سنگ قبرش شیر سنگی گذاشته‌اند.

هرچند این رسم در حال حاضر دیگر وجود ندارد و شیرهای سنگی صرفا بالای قبر مردان گذاشته می‌شود. همین‌طور که میان سنگ قبرها قدم می‌زنید، میان شیرهایی که بعد از گذشت صدها سال، با سینه‌هایی برآمده، فراخ و رو به جلو به تماشاچیان می‌نگرند، چشمتان به شیر سنگی کوچکی هم می‌افتد که در میان شیرهای سنگی دیگر جا خوش کرده‌است. حتما می‌خواهید بدانید این شیر سنگی کوچک میان شیرهای دیگر چه می‌کند.

گهستونی دراین‌باره می‌گوید: «همان‌طور که گفتم، شیرهای سنگی مخصوص افراد با منصب و طبقه اجتماعی بالا ساخته شده‌اند. شیرهای سنگی کوچک هم نشان از آن دارد که صاحب آن مقبره کودکی است که متعلق به یک خانواده با رده اجتماعی بالاست.»

کد خبر 780731 منبع: همشهری سرنخ برچسب‌ها استان چهار محال و بختیاری خبر مهم فرهنگ - میراث فرهنگی استان خوزستان

منبع: همشهری آنلاین

کلیدواژه: استان چهار محال و بختیاری خبر مهم فرهنگ میراث فرهنگی استان خوزستان شیرهای سنگی شیر سنگی روی قبر روی سنگ سنگ قبر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۴۷۵۳۷۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ترانزیت خارجی ۷ میلیون تن کالا میان ایران و عراق در سال گذشته

 رضوانی‌فر در این دیدار از مرزهای طولانی و همجواری ۵ استان مهم هم مرز ایران با کشور عراق یاد کرد که اهمیت تجارت ایران با عراق را دوچندان کرده است و توسعه روابط و هماهنگی و همکاری عمیق‌تر و همه جانبه دو کشور را ضروری‌تر می‌نماید. 

وی افزود: ملاقات‌های منظم مرزی بین مدیران گمرکات مرزی دو کشور می‌تواند به اثربخشی این همکاری کمک کند. 

معاون وزیر اقتصاد و رئیس کل گمرک ایران اظهار داشت: گمرک ایران با هدف تسهیل و توسعه تجارت برای تبادل اطلاعات گمرکی با گمرک عراق آمادگی کامل دارد.

وی ضمن اشاره به موقعیت ممتاز ایران در ترانزیت و عبور خارجی حدود ۱۷ میلیون تن کالا از مسیر ایران در سال گذشته در زمینه کامیونی و ریلی، رتبه اول ایران در کارنه تیر در دنیا را یادآور شد و در خصوص‌ مبادله اطلاعات در راستای توسعه کارنه تیر و همچنین اجرای تیر الکترونیک در طرف عراقی اعلام آمادگی کرد. 

رضوانی‌فر در ادامه اشتراک‌گذاری و هماهنگی در رویه‌ها و سیاست‌ها و اعمال شیوه‌های مشابه در مبادی مرزی مختلف و همچنین انطباق روزها و ساعات کاری گمرکات دو کشور را مفید و موجب تقویت تجارت و کاهش سردرگمی تجار و بازرگانان دو کشور دانست.

معاون وزیر اقتصاد و رئیس کل گمرک ایران در ادامه تسریع در اطلاع رسانی از تغییرات در رویه‌ها و مقررات گمرکی دو کشور را خواستار شد.

رضوانی فر با بیان اینکه سنگ بنای سیاست‌های گمرکی برای تسهیل و توسعه تجارت در سازمان جهانی گمرک نهاده می شود، اهمیت این سازمان را خاطرنشان کرد و همفکری‌ و رایزنی کشورهای مسلمان را در پیشبرد اهداف و منافع مشترک خواستار شد.

وی همچنین از همکاری گمرک عراق در برگزاری مراسم اربعین حسینی قدردانی کرد و خواستار تشکیل یک کارگروه مشترک بین دو کشور جهت روان‌سازی بیشتر امور گمرکی زائران شد. 

در این دیدار حمود حسانی رئیس کل گمرک عراق، جمهوری اسلامی ایران را از جمله مهمترین شرکای تجاری عراق معرفی کرد و توسعه روابط تجاری دو کشور را از اولویت‌های کشورش برشمرد. 

 وی با اظهار خرسندی از پیشبرد همکاری‌های گمرکی بین دو کشور، اظهار امیدواری کرد موضوعات مشترک با استمرار در همفکری و تبادل نظر پیگیری شود.

رئیس کل گمرک عراق وعده داد هماهنگی بیشتر دولت متبوعش با دولت اقلیم کردستان عراق را به منظور اعمال وحدت رویه گمرکی در این دو منطقه پیگیری کند.

وی همچنین از پدیده قاچاق سوخت در مبادی مرزی مشترک دو کشور اظهار تاسف کرد و افزود: گمرک عراق در رفع این معضل با طرف ایرانی همکاری خواهد کرد.

حمود حسانی ضمن اشاره به اهمیتی که کشورش در برگزاری باشکوه مراسم اربعین حسینی قائل است، بر تصمیم کشورش در تسهیل انجام امور گمرکی زائران و تجهیزات و مواکب تاکید کرد. 

بر اساس این گزارش مذاکره برای امضای موافقت‌نامه همکاری و کمک متقابل اداری در امور گمرکی بین دولت‌های دو کشور به منظور تسهیل در تبادل الکترونیکی اطلاعات گمرکی و ارائه تسهیلات در انجام رویه های گمرکی در مرزهای مشترک دو کشور، توافق بر امضای توافق‌نامه تسهیل ورود موقت وسایل نقلیه موتوری بین جمهوری اسلامی ایران و عراق، ایجاد تیر پارک اختصاصی در خارج از مرزهای گمرکی دو کشور به منظور پیشگیری از خطرات ناشی از توقف کامیون‌های حامل مواد سوختی در محدوده مرزی، همچنین استقرار نمایندگان سازمان‌های صدور مجوزهای ورود کالا از جمله استاندارد، واحدهای بهداشت و قرنطینه و سازمان‌های مرتبط در گمرکات مرزی عراق، از دیگر محورهای این دیدار عنوان شده است.

در این دیدار اثیر ثامن منعم؛ مدیر حقوقی و امور گمرکی‌ و احمد عباس موسی؛ مدیر بخش فنی هیات گذرگاههای مرزی عراق و سامی جابر معاون سفیر عراق در ایران نیز حضور داشتند.

این گزارش می افزاید، در این دیدار ابراهیم نقدی؛ معاون حقوقی و نظارت گمرک ایران، مهدی معینیان؛ مشاور رئیس کل گمرک ایران و مدیر کل حراست و امور انتظامی، مرتضی خودسیانی؛ سرپرست دفتر همکاری‌های بین الملل گمرک، بهروز قره‌بیگی؛ ناظر گمرکات استان خوزستان و مدیر کل گمرک اهواز و محمود حسینی؛ معاون مدیرکل دفتر همکاری‌های بین الملل گمرک ایران نیز از طرف هیات ایرانی حضور داشتند.

باشگاه خبرنگاران جوان اقتصادی صنعت ، تجارت و کشاورزی